Sosyal Uyum Aracı Olarak Türkçe ve İngilizce Dil Öğrenme Programı II, 2023-2025

Ülkemizdeki mülteciler, barınma ve beslenmeden ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamaya kadar pek çok zorlukla karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu zorluklara ek olarak, sınırlı Türkçe dil yeterliliği bu kişilerin gelir getirici fırsatlara erişimini engellemektedir. Sınırlı Türkçe dil yeterliliği, mültecilerin haklarını öğrenmesine ve eğitim ve sağlık da dâhil olmak üzere farklı alanlarda ihtiyaç duydukları temel kamu hizmetlerine erişmesine de engel olmaktadır. Dil engeli, özellikle sosyal hayata dâhil olmakta güçlük çeken kadın mülteciler için başlıca sorunlardandır. Suriye krizine yönelik tahsis edilen önemli insani ve mali kaynaklara (kapasite geliştirme, bilinçlendirme oturumları, geçim destekleri ve/veya sosyal uyum programları gibi) rağmen, dil engelinin aşılmasına nispeten daha az kaynak ayrılmıştır. Hâlbuki mültecilerin toplumsal yaşama daha iyi entegre olabilmeleri ve iş gücü piyasası ve sağlanan hizmetlere erişimlerini iyileştirmek adına dil engelinin aşılması zaruridir.

“Sosyal Uyum Aracı olarak Türkçe ve İngilizce Dil Öğrenme Programı” projesinin ikinci aşaması, mülteci ve ev sahibi topluluklar arasındaki iletişimi kolaylaştırarak sosyal uyumu artırmayı ve böylece sosyal entegrasyonu teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Proje, mültecilerin kamusal alandan dışlanmalarının birçok nedeninden biri olan dil engelini ele almaktadır. Bu kapsamda sağlanacak olan Türkçe dil kursları, mültecilerin Türkçe dil yeterliliklerini artıracak, toplumsal hayata uyum sağlamalarını ve sosyal, eğitimsel ve profesyonel alanlardaki imkânlara erişimlerini kolaylaştıracaktır. Proje faaliyetleri kapsamında sağlanacak İngilizce dil kursları ise, mülteci ve ev sahibi topluluk üyelerine bir arada vakit geçirme ortamı sunarak katılımcıların önyargıları kırmalarını sağlayacak ve de İngilizce dil becerilerini geliştirecektir.

Projenin ikinci aşaması, 2021-22 yılları arasında Ankara, Samsun, Mardin ve Şanlıurfa’da uygulanan aynı adlı projenin birinci aşamasından edinilen deneyime dayanmaktadır. Bu kapsamda projenin uygulandığı tüm şehirlerde dil kurslarını tamamlayan katılımcılar ile bir etki değerlendirme çalışması düzenlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler, Türkçe dil kurslarının sosyal etkileşimi, sosyal uyumu, kamusal hayata katılımı ve kamu hizmetlerine erişimi geliştirdiğini ortaya koymuştur. Kurslar sayesinde iletişimsizlik ve/veya dil engelinden kaynaklanan gerilimlerin ortadan kalktığı ve mülteci ve ev sahibi topluluklar arasında uyumun arttığı belirlenmiştir. Katılımcılar, kursları tamamladıktan sonra komşuları başta olmak üzere etraflarındaki bireyler ile Türkçe basit diyaloglara girebildiklerini; alışveriş, hastane randevusu, doktora gitme, kurye kabul etme veya basit form doldurma gibi günlük işleri daha verimli bir şekilde gerçekleştirebildiklerini bildirmişlerdir.

Projenin faaliyetleri kapsamında RET; Ankara, Samsun, Mardin ve Şanlıurfa’da Suriyelilere ve Suriyeli olmayan mültecilere Türkçe dil dersleri sağlamayı planlamaktadır. Kurslar, mülteci katılımcıların iletişim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak; işgücü piyasasına, kamusal ve özel hizmetlere ve sosyal yaşama erişimlerinde onlara destek olacaktır.

Bu proje kapsamında RET, mülteci ve ev sahibi topluluk üyelerinin eğitim ve/veya profesyonel alanlara erişimlerini artırmak ve kolaylaştırmak adına İngilizce dil kursları da düzenleyecektir. Bu kurslar her iki topluluğun üyelerini bir araya getirerek önyargıların üstesinden gelinmesine olanak sağlayacaktır. RET’in İngilizce kursları; mülteciler ve ev sahibi topluluk üyeleri arasında barışçıl etkileşimi sağlamayı ve bu sayede karşılıklı anlayış geliştirmeyi ve daha iyi ekonomik imkânlara ulaşabilmek için katılımcıların İngilizce dil yeterliliklerini artırmayı hedeflemektedir.

Bu proje, Ocak 2023 ile Aralık 2025 tarihleri arasında RET International ve LEAP iş birliği ile Türkiye’de uygulanacaktır.

Refugees in Turkey face many challenges, from shelter and food to providing for their family’s needs. The limited working knowledge of the Turkish language prevents refugees from accessing income-generating opportunities. The limited language proficiency also prevails against refugees learning about their rights and accessing much-needed public services in different fields, including education and health. Language is particularly problematic for female refugees with trouble integrating more into social life. Despite the significant human and financial resources allocated to the Syrian crisis, specifically in capacity building, awareness-raising sessions, livelihood supports, and/or social cohesion programs, little has been dedicated to bridging the language barrier. Bridging the language barrier is necessary to ensure better refugee integration and service accessibility and improve access to the labour market.

The “Turkish and English Language Learning Programme as a Tool for Empowerment and Social Cohesion, Phase II” project aims to enhance social cohesion by facilitating communication between the refugee and host communities, thus promoting social integration. The project will address one of the many reasons for the social exclusion of refugees from the public sphere: the language barrier. The Turkish language courses will help participants learn Turkish, integrate into the community independently, and promote social, educational, and professional opportunities. The English language courses will enable participants to break prejudices by offering a venue for peaceful coexistence amongst the refugee and host community members.

RET builds on experience from the project’s first phase, implemented in localities in Ankara, Samsun, Mardin, and Şanlıurfa between 2021 and 2022. RET conducted an impact assessment with the participants who completed the language courses in all project locations. The evaluation revealed that Turkish language courses improved social interaction, social cohesion, participation in public life, and access to public services. It increased social cohesion amongst the refugee and host communities by eliminating tensions arising due to miscommunication or/and language barriers. Participants reported that after completing the courses, they could engage in simple discussions with their Turkish counterparts, including their neighbors, and conduct daily tasks more efficiently, such as shopping, taking hospital appointments and visiting a physician, receiving couriers, or filling simple forms. 

In the project’s second phase, RET will provide Turkish language learning classes to Syrians and non-Syrian refugees in Ankara, Samsun, Mardin, and Şanlıurfa. The classes will help refugee participants increase their communication skills and support them in accessing the labor market, public and private services, and their social life.

RET will also conduct English language courses targeting the refugee and host community members to facilitate integration into the educational and/or professional spheres. Moreover, the English courses allow members of both communities to attend courses jointly and overcome biases. The English courses aim to enhance mutual understanding, ensure peaceful interaction between refugees and the host community members, and support the participants in improving their English language skills for better economic opportunities. 

This project, implemented between January 2023 and December 2025, is implemented by RET, in partnership with LEAP in Turkiye.