Suriyeli Olmayan Mülteciler ve Savunmasız Ev Sahibi Topluluklar Arasında Dayanıklılığı Artırmak için Çok Sektörlü Yaklaşım Projesi, 2022-23

Türkiye, 2014’ten bu yana dünyanın en büyük mülteci nüfusuna ev sahipliği yapmaktadır. Resmi rakamlar, 3,6 milyon geçici koruma statüsünde Suriyeli’nin; 330.000’den fazla da diğer milletlerden mülteci ve uluslararası koruma kapsamında sığınmacı olduğunu göstermektedir.

Göç İdaresi Başkanlığı tarafından sağlanan bilgilere göre Kayseri’de 100.000’den fazla kayıtlı mülteci bulunmaktadır ve bunların yaklaşık %60’ı Suriyeli, %20’si İranlı, %10’u Afgan ve %10’u Iraklı.

Kayıtlı olmayan Afgan ve Iraklı mülteciler, kayıt sorunları ve yalnızca geçici koruma altındaki mülteciler için tasarlanmış sınırlı hizmetler nedeniyle birtakım haklara, hizmetlere ve fırsatlara erişimde dezavantajlı konumdadır. Özellikle kadınlar, bu durumdan orantısız bir şekilde etkilenmektedir. “Türkiye’de Kadın Girişimciliği” konulu yakın tarihli bir araştırmaya göre, Türkiye’de kadın girişimcilerin önündeki başlıca engeller; çocukların birincil bakıcıları olarak klişeleşmiş cinsiyet rolleri, işgücüne sınırlı katılım, finansal erişim eksikliği, sosyal ağ yetersizliği, iş ve yönetim becerilerinin eksikliği, kadın rol modellerinin eksikliği ve bilgi edinme konusunda farkındalık düşüklüğü gibi sosyo-kültürel unsurlardır. Mülteci statüsüne sahip olmaları nedeniyle eğitim, geçim kaynakları ve fırsatlara erişim alanlarında daha fazla boşluk olduğu için bu engeller mülteci kadınlar için daha da artmaktadır.

Bu proje, Kayseri’deki Suriyeli olmayan mültecilerin ve ev sahibi toplulukların dayanıklılığını artırmak amacıyla RET tarafından geliştirilmiştir. Proje, (1) mülteci ve savunmasız ev sahibi topluluklardan kadınların işgücü piyasasına erişimini artırmayı, (2) sürdürülebilir ve kalıcı sosyal uyumu teşvik ederken, toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti önlemeyi ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı alanındaki farkındalığı artırmayı hedeflemektedir. Bir yıllık uygulama süresine sahip olan proje, Suriyeli olmayan toplulukları ve ev sahibi toplulukları hedef almaktadır.

RET, Suriyeli olmayan mülteci ve dezavantajlı ev sahibi topluluklardan gelen kadınlara, farkındalık artırma eğitimleri ile tamamlanan yerel ve doğal ürünlere odaklanan mesleki ve teknik eğitimler sağlayarak desteklemektetir. Ayrıca sosyal uyumu ve kapsayıcı bir çalışma ortamını teşvik ederken, girişimcilik, pazarlama stratejileri ve iş planı geliştirme dâhil olmak üzere birçok konuda kooperatif üyelerine, kadın işletmelerine, Afgan ve Iraklı mültecilere kapasite geliştirme faaliyetleri sunmaktadır.

Proje kapsamında, mültecilerle çalışan kamu kurumlarının üyeleri ve sivil toplum aktörleri dâhil edilerek yapılandırılmış farkındalık artırma oturumları düzenlenerek sosyal uyumu ilerletmek için çalışılmalar sürdürülmektedir. RET, Suriyeli olmayan kadınların sosyal hayata daha hızlı entegrasyonu için Türkçe öğrenmelerine yardımcı olacak hızlı bir dil öğrenme programı sağlamaktadır.

RET, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet konusunda farkındalık artırma oturumları ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkında bilgi yayma oturumları düzenlemekte; bu sayede Kayseri’de toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin önlenmesine ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı konularında farkındalığın artmasına katkıda bulunmaktadır.

Nisan 2022 ile Mart 2023 arasında uygulanan bu proje, Birleşik Krallık Ankara Büyükelçiliği tarafından fonlanmakta ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi ve LEAP Derneği ile ortaklaşa yürütülmektedir.

Turkiye has been host to the world’s largest refugee population since 2014. Official numbers suggest that there are 3.6 million Syrians under temporary protection, over 330,000 refugees from other nationalities, and asylum seekers under international protection.

According to the information provided by PDMM, more than 100.000 registered refugees are in Kayseri. Among those, around 60% are Syrian, 20% are Iranian, 10% are Afghan, and 10% are Iraqi.

Unregistered Afghan and Iraqi refugees are disproportionally disadvantaged when accessing rights, services, and opportunities due to registration problems and limited services designed only for refugees under temporary protection.

Women are disproportionally affected. According to a recent study on “Women Entrepreneurship in Turkey”, the main obstacles facing women entrepreneurs in Turkey are socio-cultural aspects such as stereotypical gender roles as primary caregivers of children, limited participation in the labor force, lack of financial access, lack of social networks, lack of business and management skills, lack of female role models and lack of awareness about acquiring knowledge. These obstacles increase for refugee women since there are more gaps in education, livelihood, and opportunities due to their refugee status.

RET has developed the project “Multi-sectoral Approach for Fostering Resilience among Non-Syrian Refugee and Vulnerable Host Communities,”  aimed at increasing the resilience of non-Syrian refugees and host communities in Kayseri. The project proposes (1) increasing access to the labor market of women from refugee and vulnerable host communities, (2) fostering sustainable and lasting social cohesion, while preventing gender-based violence and promoting sexual and reproductive health. The project will target non-Syrian and host communities during the one-year project life cycle.

RET will support women from non-Syrian refugee and vulnerable host communities by providing them with Technical and Vocational training focused on artisanal and natural local products complemented with soft skills training. Furthermore, RET will deliver capacity-building activities to members of cooperatives, women’s enterprises, and Afghan and Iraqi refugees on multiple topics, including entrepreneurship, marketing strategies, and business plan development, while promoting social cohesion and an inclusive work environment.

RET will work towards advancing social cohesion by organizing structured awareness-raising sessions while involving members of public institutions and civil society actors working with refugees. RET will provide a quick language learning program to help non-Syrian girls and women learn the Turkish language for faster integration.

RET will advance the prevention of gender-based violence and promote sexual and reproductive health in Kayseri through awareness-raising sessions on gender-based violence and information dissemination sessions on sexual and reproductive health.

This project, implemented between April 2022 and March 2023, is funded by the UK Embassy in Ankara and implemented in partnership with the Kayseri Metropolitan Municipality and LEAP (LNGO) in Türkiye.