Kırılganlıkları Azaltmaya Yönelik Toplum Temelli Yaklaşım ile Çorum ve Samsun’da Hizmetlere ve Haklara Erişim, 2019-21

Suriye krizinin uzun süreli bir krize dönüşmesi ve Suriyelilerin Türkiye’ye yoğun akını, ülke genelinde demografik ve ekonomik baskının artmasına neden olmuştur. Proje, kırılganlıkları azaltmaya yardımcı olan toplum temelli bir yaklaşımla Çorum ve Samsun’da “Hizmetlere ve Haklara Erişim”in artırılması yoluyla hem yerel hem de geçici koruma & uluslararası koruma altındaki dezavantajlı bireylere kolaylık sağlamayı amaçlamıştır.

Bu proje, Avrupa Birliği Sivil Koruma ve İnsani Yardım Operasyonları (ECHO) ve Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı (BMZ) tarafından ortak finanse edilen “Türkiye’de Yerel Girişim Fonu” (LIFT) Projesi kapsamında başlatılmıştır. Türkiye’de Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ), RET International ve LEAP tarafından ortaklaşa uygulanmaktadır.

Proje, toplum temelli ve merkez temelli yaklaşımlar kullanmış, farklı yaş gruplarına hitap eden; Farkındalık Artırma, Hukuki Danışmanlık, Bireysel Danışmanlık, Bireysel Koruma Yardımı, Erken Teşhis ve Güvenli Yönlendirme, Psikososyal Destek, Kapasite Geliştirme Faaliyeti, Uluslararası Koruma Forumlarında Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet Hakkında Yaygınlaştırma gibi çeşitli hizmetler sunmuştur.

Proje, saha çalışmaları yoluyla ilgili topluluklara ulaşarak iki temel amaca hizmet etmeyi amaçlamıştır:

1. LEAP merkezleri tarafından sağlananlar da dahil olmak üzere bireylerin ulaşabilecekleri mevcut eğitim ve koruma fırsatlarına ilişkin bilgi yayma ve bilinçlendirme;
2. Daha fazla takip ve destek gerektiren güvenlik risklerine ve/veya eğitim ihtiyaçlarına sahip yararlanıcıları belirlemek.

Proje kapsamında, ağırlıklı olarak uluslararası koruma altındaki Iraklıların yaşadığı Kunduzhan bölgesi çevresinde bir Toplum Merkezi kurulmuştur. Toplum Merkezi’nin lokasyonu seçilirken, hizmetlerin ulaştırılması hedeflenen topluluklara yakın mesafede olması, erişimi kolaylaştırması ve bir yandan bireysel ve toplum temelli destekler sunarken bir yandan da bireyleri kamusal alana daha çok katılmaya teşvik etmesi amaçlandı. Mültecilerin yaşadığı Kunduzhan semtinin belirlenmesi, sosyokültürel olarak uygun ve güvenli bir alan sağlanmasına yardımcı oldu ve hareket kabiliyeti geleneksel olarak oldukça kısıtlı olan kadınların ve genç kızların kamusal alana katılımını kolaylaştırdı. RET ve LEAP, koruma hizmetlerine erişimde ve bu hizmetlere erişimi artırmak için uygun koşulların oluşturulmasında boşlukları belirlemek amacıyla geçici koruma & uluslararası koruma altındaki topluluklarla ve İl Göç İdaresi Müdürlüğü başta olmak üzere kamu makamları ile bir ön ihtiyaç analizi gerçekleştirdi.

Toplum merkezinin kurulmasıyla LEAP, Çorum ve Samsun’daki en kırılgan ve dezavantajlı bireylerin, uzman psikologlara, sosyal hizmet uzmanlarına ve bir avukata erişilebildiği güvenli bir alan yaratmış oldu. Toplum Merkezi’ndeki LEAP ekibi, Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet temelli de dahil olmak üzere psikososyal stres ve travmanın erken teşhisi ve gerekli müdaheleler alanında ileri seviyede uzmanlık ve donanıma sahiptir.

Çorum ve Samsun’da iki merkez kurulmuştur. Merkez temelli yaklaşım sayesinde program katılımcılarının:

(i) Zorunlu yerinden edilmenin bir sonucu olarak çoğunluğunun maruz bırakıldığı veya deneyimlediği travma ve psikososyal stres göz önüne alındığında, bir miktar normallik duygusunu yeniden kazanmalarına,

(ii) Kişiye özel müdahalelerle duygusal ve sosyal olarak güçlenmiş hissetmelerine;

(iii) Sosyal ağlarını, toplumsal sınırlamaların ve kısıtlamaların ötesine genişletmelerine; özellikle kadın katılımcıların kamusal alana erişimlerinin genişletilmesine;

(iv) Koruma hizmetleriyle ilgili bilgi boşluğunun üstesinden gelmelerine imkân tanınmıştır.

Ekim 2019-Ağustos 2020 ve Eylül 2020-Şubat 2021 arasında uygulanan iki proje (Çorum ve Samsun), Sivil Koruma ve İnsani Yardım Operasyonları (ECHO) ve Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı (BMZ) aracılığıyla Avrupa Birliği tarafından ortaklaşa finanse edilmiş; Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) ile işbirliği içerisinde uygulanmıştır.

The protracted nature of the Syrian crisis, coupled with the massive influx of Syrian refugees into Türkiye, has led to mounting demographic and economic pressure across the country. The project aimed to facilitate vulnerable individuals’ – host, refugee, and asylum seekers through “Access to Services & Rights” in Çorum & Samsun” through a community-based approach conducive to reducing vulnerabilities.

This project is initiated within the scope of the “Local Initiative Fund in Türkiye” “LIFT” Project which is co-financed by the European Union through its Civil Protection and Humanitarian Aid Operations (ECHO) and the German Federal Ministry for Economic Cooperation and Development (BMZ) and co-implemented by Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ), RET and LEAP in Türkiye. 

It used community-based and center-based approaches, catering to different age brackets providing various services: Awareness Raising, Legal Counseling, Individual Counseling, Individual Protection Assistance- Early Identification and Safe Referral, Psychosocial Support (PSS), and Capacity Building Activity- Mainstreaming GBV in International Protection Forums.

The project targeted the respective communities at large through outreach activities serving two main objectives: 

1. information dissemination and awareness-raising regarding educational and protection opportunities available, including those provided by LEAP’s centers;
2. identifying beneficiaries with protection concerns and/or educational needs that require further follow-up and support.

A community center was established around the Kunduzhan region, which is primarily populated by Iraqi refugees, providing geographical proximity, facilitating access, and fostering multicultural coexistence while delivering individual assistance and community-based protection activities.  The designation of Kunduzhan district, where refugee communities reside, helped provide culturally appropriate space and facilitated women and adolescent girls’ participation whose mobility is traditionally highly restricted. RET and LEAP have conducted a preliminary needs-assessment with the refugee community and public authorities, including the Provincial Directorate of Migration Management, to identify the gaps in provisioning and access to protection services. With the establishment of community-center, LEAP created a safe space for the most vulnerable, where psychologists, social workers, and a lawyer are accessible equipped with additional skills of early identification of psychosocial stress and trauma, including GBV. 

Two spaces in Çorum & Samsun were established. The center-based approach will allow beneficiaries to:
 
(i) Regain some sense of normalcy given the trauma and psychosocial stress most have been exposed to or experienced as a result of forced displacement; 

(ii) Feel emotionally and socially empowered through custom-tailored interventions;

(iii) Expand the female beneficiaries’ access to the public domain, by expanding their social network(s) beyond the prevailing societal limitations and restrictions imposed on them; 

(iv) Overcome the information gap as related to protection services.

The two projects (Corum & Samsun), implemented respectively between October 2019 and August 2020, and September 2020 and February 2021 are co-financed by the European Union through its Civil Protection and Humanitarian Aid Operations (ECHO) and the German Federal Ministry for Economic Cooperation and Development (BMZ) and co-implemented by Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) in Türkiye.